Teresa Janina Kierocińska, znana również jako Matka Teresa od św. Józefa, to osobowość, która pozostawiła niezapomniany ślad w historii polskiego zakonu karmelitańskiego. Urodziła się 14 czerwca 1885 roku w Wieluniu, a swoje życie zakończyła 12 lipca 1946 roku w Sosnowcu.
Była współzałożycielką Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus. Jej działalność nie tylko wpłynęła na rozwój tego zgromadzenia, ale także na życie wielu ludzi, do których dotarła ze swoją misją.
W uznaniu za jej bohaterskie czyny na rzecz innych, Teresa Janina Kierocińska została odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Dodatkowo, Kościół katolicki uznał ją za Czcigodną Służebnicę Bożą, co odzwierciedla jej głęboką duchowość i oddanie w służbie Bogu oraz ludziom.
Życiorys
Janina Kierocińska przyszła na świat w 1885 roku w Wieluniu, w rodzinie o ziemiańskich tradycjach, która odznaczała się patriotyzmem i wartościami moralnymi. Jako siódme z dzieci Antoniego oraz Antoniny Głowienkowskiej, wkrótce po urodzeniu, została ochrzczona. Wpływ na jej późniejsze życie miało niezwykłe zdarzenie z dzieciństwa. Otóż do trzeciego roku życia była niemową, zaskakując wszystkich, gdy po powrocie matki z pielgrzymki na Jasną Górę nagle zaczęła mówić, wypowiadając pierwsze słowo „Jezus”. W trakcie nauki w szkole często odwiedzała Kościół św. Barbary, gdzie modliła się przed obrazem Matki Bożej Pocieszenia.
Już w dniu swojej Pierwszej Komunii Świętej, która miała miejsce 9 czerwca 1895 roku, odczuła głęboką bliskość Jezusa w Eucharystii oraz pragnienie całkowitego poświęcenia Bogu. Niestety, rodzice, zwłaszcza ojciec, stanowczo sprzeciwiali się jej powołaniu do zakonu. W 1901 roku ukończyła progimnazjum ze świetnymi wynikami, a przez następne dwa lata brała udział w kursie kroju i szycia w pracowni panien Pawelskich w Wieluniu. Była dobrze przygotowana do samodzielnego życia, zarówno od strony kulturowej, jak i zawodowej.
W jej młodości wpływ na życie duchowe miały dzieła św. Teresy od Jezusa. Mimo rodzicielskiego sprzeciwu, w 1903 roku podjęła decyzję, by opuścić dom rodzinny i udać się do klasztoru sióstr szarytek w Warszawie. Tak jak prorok, w sercu nosiła powołanie, pracując w szpitalu prowadzonym przez siostry. Po miesiącu jednak, na żądanie ojca, wróciła do domu z poczuciem wielkiego smutku. Kolejne cztery lata później zapukała do furty klasztornej sióstr bernardynek w Wieluniu, ale w obawie przed reakcją ojca, siostry nie mogły jej przyjąć.
Janina, pomimo rozczarowań, wciąż trwała przy swoim zamierzeniu. Prowadziła głębokie życie modlitewne, pomagała matce w domowych obowiązkach oraz opiekowała się dziećmi swojego brata, wykazując się dużym talentem pedagogicznym i zdobywając szacunek swoich podopiecznych. W 1909 roku jej duchowym opiekunem został Sługa Boży o. Anzelm Gądek OCD, co miało kluczowe znaczenie dla jej dalszego życia i decyzji.
Podczas I wojny światowej pracowała w Zakładzie Opieki sióstr albertynek w Krakowie, w tzw. Angielskim Ogrodzie, przytułku dla biednych. Tam zacieśniła relacje z duchowością karmelitańską, utwierdzając się w przekonaniu o swoim powołaniu do tego zakonu. W 1914 roku została tercjarką i członkinią Bractwa Praskiego Dzieciątka Jezus. Po śmierci ojca w 1921 roku, otrzymała błogosławieństwo matki Antoniny na realizację powołania do życia zakonnego, co doprowadziło ją do Krakowa.
31 grudnia 1921 roku w Krakowie przywdziała habit nowego zgromadzenia zakonnego, Karmelitanek Dzieciątka Jezus, założonego przez o. Anzelma Gądka OCD. Jako współzałożycielka pełniła przez 25 lat funkcję przełożonej generalnej, formując siostry w duchu dziecięctwa Bożego, a także prowadząc dzieła miłosierdzia wśród ubogich. Siostry zaczęły pracować w zakładach Towarzystwa Dobroczynności, także mieszkając w barakach przy kościółku Najświętszego Serca Pana Jezusa. Przybywało im trudności, jednak ich determinacja postawiła je przed wyzwaniem.
W 1925 roku udało się nawić współpracę z lokalną społecznością, organizując bezpłatną ochronkę oraz szkołę podstawową dla ubogich dzieci. Ponadto stworzyła pracownię haftu i szycia, a siostry dbały o religijną edukację zaniedbanych dzieci. Powstały również Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej oraz Koło Matek, w którym w 1932 roku uczestniczyło już sto osób. Troszczyła się o rozwój dziewcząt, aby stały się dobrymi matkami.
Jakie są matki, takie społeczeństwo.
Wielokrotnie określano ją mianem Matki Zagłębia, a sama oświadczyła:
Choćbym była na najwyższym stanowisku w świecie, nigdzie nie byłabym tak szczęśliwa jak w klasztorze.
W czasie II wojny światowej Błogosławiona Matka Teresa wykazała się niezwykłym męstwem, organizując pomoc dla uchodźców, kuchnię dla biednych, a także prowadząc tajne nauczanie. Przyjmowała także partyzantów Armii Krajowej oraz pomagała więźniom Auschwitz. Uratowała dzieci i osoby pochodzenia żydowskiego, zatroszczyła się o sieroty z obozów koncentracyjnych. Jej oddanie zostało zauważone po wojnie, a za ratowanie Żydów w niebezpiecznych czasach, została pośmiertnie odznaczona medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata w 1992 roku.
Po wojnie Matka Teresa z klasycznym zapałem włączyła się w działalność Kościoła, prowadząc przedszkola i ucząc w szkołach. Całe swoje życie pełne poświęcenia i modlitwy ukierunkowała na pomoc innym, łącząc religijność z miłością do bliźnich. Była osobą głęboko oddaną Najświętszemu Dzieciątku Jezus oraz Eucharystii, a także miała szczególne nabożeństwo do Matki Bożej Szkaplerznej i św. Józefa.
Zmarła w opinii świętości 12 lipca 1946 roku w Sosnowcu, a jej pogrzeb odbył się 15 lipca w katedrze sosnowieckiej. Początkowo pochowano ją na sosnowieckim cmentarzu, a po przeprowadzonej ekshumacji, jej szczątki spoczywają w kościele pw. Najświętszego Oblicza Pana Jezusa, gdzie co miesiąc odbywa się msza w intencji jej beatyfikacji.
Publikacje
Teresa Janina Kierocińska jest autorką wielu znaczących publikacji, które dokumentują jej życie oraz duchowe przesłania. W zbiorze jej prac można znaleźć następujące tytuły:
- Teresa Janina Kierocińska (przygotowanie do druku Joachim Roman Bar): Życiorys i wybrane pisma S. Teresy od św. Józefa: (Teresy Janiny Kierocińskiej). Kraków: 1990. OCLC 932247301. Brak numerów stron w książce,
- Teresa Janina Kierocińska: Z sercem i chlebem na dłoni: życiorys i pisma wybrane Matki Teresy od św. Józefa (Janiny Kierocińskiej). Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2005. ISBN 83-7305-160-0. OCLC 749807985. Brak numerów stron w książce,
- Teresa Janina Kierocińska (wybór tekstów Bogdana Batóg): Uwierz, zaufaj, kochaj!: myśli Sługi Bożej Matki Teresy Kierocińskiej. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 2007, seria: Karmelki, 11. ISBN 978-83-7305-279-6. OCLC 750089285. Brak numerów stron w książce.
Proces beatyfikacyjny
W czerwcu 1976 roku, na mocy decyzji przełożonej generalnej Matki Cecylii Czerwińskiej CSCII, po uzyskaniu zgody jej Rady, mianowano postulatora do sprawy beatyfikacyjnej. Został nim o. Michał Machejek OCD.
W maju 1983 roku Konferencja Episkopatu Polski zaaprobowała rozpoczęcie procesu beatyfikacyjnego. Co więcej, w czerwcu tego samego roku Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych w Rzymie wydała dekret „Nihil obstat” w tej sprawie. Proces beatyfikacyjny w diecezji częstochowskiej zainaugurowano 14 października 1983 roku, kiedy to bp Stefan Bareła powierzył to zadanie swojemu następcy, abp. Stanisławowi Nowakowi.
Izolując lata 1983–1988, przeprowadzono 73 sesje Trybunału, podczas których przesłuchano 68 świadków. Na specjalnej sesji 31 grudnia 1988 roku, pod przewodnictwem abp. Stanisława Nowaka, zakończono postępowanie kanoniczne na szczeblu diecezjalnym. Następnie, 17 lutego 1989 roku, akta procesu zostały przekazane Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, a 11 maja 1991 roku Stolica Apostolska wydała dekret dotyczący ważności tego postępowania diecezjalnego.
Postulatorem generalnym w tej sprawie mianowano s. Konradę Dubel CSCII. 9 lipca 1994 roku złożono tzw. „Pozycję o życiu i cnotach Sługi Bożej Matki Teresy”, która stała się podstawą do analiz teologicznych podejmowanych przez kardynałów w kwestii heroiczności jej cnót.
Natomiast 3 maja 2013 roku, na zgodę papieża Franciszka, oficjalnie promulgowano odpowiedni dekret o heroiczności jej cnót. Od tego momentu przysługuje jej zaszczytny tytuł Czcigodnej Służebnicy Bożej.
Upamiętnienie
Matka Teresa Janina Kierocińska jest uhonorowana na wiele sposobów, co świadczy o jej znaczeniu i wkładzie w lokalną społeczność. Jednym z głównych sposobów upamiętnienia jej jest patronat nad ulicą w Sosnowcu, której nazwa brzmiała dawniej ul. Wiejska.
W szczególny sposób obchodzono 31 grudnia 2016 roku, kiedy to z okazji 95. rocznicy założenia Zgromadzenia, w Sosnowcu otwarto Muzeum Domu Macierzystego Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus, którego celem jest upowszechnianie wiedzy o działalności zgromadzenia oraz jego patronki. Można odwiedzić Muzeum Domu Macierzystego Zgromadzenia Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus, aby zgłębić tę historię.
Kolejnym znaczącym wydarzeniem miało miejsce w czerwcu 2023 roku, kiedy to sosnowieccy radni jednogłośnie przyznali Matce Teresie Kierocińskiej pośmiertny tytuł Honorowego Obywatela Miasta Sosnowca, co dodatkowo podkreśla jej wyjątkowe zasługi dla wspólnoty lokalnej.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Andrzej z Wielunia | Jan Orzeszyna | Jan Wątroba | Stanisław Korecki | Paweł Redecki | Józefa SłupiańskaOceń: Teresa Janina Kierocińska